De luchtvaartsector heeft gematigde groei nodig om te verduurzamen. ‘Het een kan niet zonder het ander’, zegt KLM-topman Pieter Elbert zaterdag in Trouw.
Elbers reageert op de vraag dat KLM enerzijds de campagne Fly Responsibly is gestart, maar ook wil dat KLM en Schiphol groeien.
Elbers: ‘Voor het een heb je het ander nodig. Uiteindelijk kost verduurzamen geld, veel geld. Wij pleiten niet voor ongebreidelde groei op Schiphol. Maar het is een illusie om te denken: we stoppen met groeien en dan wordt vliegen vanzelf duurzamer. Je moet innoveren en dat kost geld. Wat ik mis in heel grote delen van dat duurzaamheidsdebat is de vraag waar dat geld vandaan moet komen, als je niet groeit. Ik heb het nog nergens uit de lucht zien vallen.’
Elbers noemt het een economische realiteit dat geld nodig is om te verduurzamen. ‘Daarom is het debat te eenzijdig.’
Op de vraag of groei van de luchtvaart niet alleen maar het klimaat meer belast, zegt hij:
‘Nee, nee. Als ik gematigd – met een uitroepteken – groei, dan is de winst die ik haal bij het verduurzamen uiteindelijk veel groter dan de klimaatbelasting die de gematigde groei veroorzaakt.’
‘Stel dat ik stop met groeien, dan stop ik met investeren, dus stop ik met innoveren. De CO2-uitstoot blijft dan precies wat het nu is. Dat betekent een grafiek met een rechte horizontale lijn. De milieuwinst die je kunt halen door wel te innoveren, zorgt ervoor dat de CO2-uitstoot uiteindelijk omlaag gaat.’
Eerst gaat de uitstoot nog een stuk omhoog?
‘Maar daarna buigt de lijn af naar beneden. Dus waarom heb ik groei nodig? Om uiteindelijk in die positieve spiraal te komen.’
Elbers noemt het positief dat Schiphol de mogelijkheid krijgt om te groeien tot 540.000 vliegbewegingen per jaar.
‘Maar er zijn nog veel vragen. Bijvoorbeeld wat het tijdspad is naar die 540.000. Is het eindpunt 2025 of 2030? Ook wil ik weten wat er exact wordt bedoeld met het verdienen van de groei. Hoe dan? En wanneer dan?’
‘Wij hebben natuurlijk te maken met langetermijninvesteringen. Als wij vandaag een vliegtuig bij Boeing of Airbus bestellen, dan duurt het nog minstens drie jaar voordat dat vliegtuig komt. We moeten wel een beeld hebben hoeveel ruimte er is om te groeien, voordat we heel veel geld gaan uitgeven.’
Er komt een vliegtaks op tickets en nu gaan er steeds meer stemmen op voor het invoeren van een kerosinetaks in Nederland. Liefst met andere Europese landen, maar desnoods in ons eentje.
‘Dat zou voor KLM rampzalig zijn. Wij concurreren in een globaal speelveld.’
Uit een rapport van de Europese Commissie blijkt dat zo’n taks geen impact heeft op de Nederlandse economie. De redenering is dat mensen weliswaar hun baan verliezen in de luchtvaart, maar dat ze dan wel elders een baan vinden.
‘Ik heb met verbazing dat rapport gelezen. Ik kan als CEO van een bedrijf met 33.000 werknemers natuurlijk niet meegaan met een rapportje van een commissie die zegt dat het niet erg is als mensen in de Nederlandse luchtvaart hun baan kwijt raken. Dat klopt natuurlijk helemaal niet. Bovendien: KLM is belangrijk voor Nederland.’