Het digitale transactiesysteem van het ReisBetaalPlatform, ook wel bekend als het derdengeldensysteem van SGR, is van de baan.
Na overleg met ANVR heeft SGR besloten de ontwikkeling van een digitaal transactieplatform, bedoeld voor transacties tussen reisagenten en touroperators, voorlopig stop te zetten.
Volgens SGR-directeur Erik Jan Reuver is er te weinig draagvlak en volume voor een digitaal derdengeldensysteem. ‘Ik heb het gevoel dat er momenteel niemand op het platform zit te wachten’, zegt hij desgevraagd tegen TravMagazine.
‘Dat gevoel was er al een beetje’, zegt ook SGR-bestuurslid mr. Nick de Leeuw. ‘Dat is tijdens het overleg met ANVR bevestigd, zowel vanuit touroperator- als retailzijde hoorden we dat het platform hooguit een second best oplossing zou zijn, maar niet de gewenste primaire oplossing.’
Oplossing
Reuver: ‘Die gewenste oplossing is nu voor beide partijen heel anders. De touroperators zeggen dat ze verder gaan met direct billing, dus meteen bij de klant incasseren. En de retail zegt: Dat accepteren we niet. We gaan alleen verder op basis van automatische incasso bij ons op de rekening. Hooguit met een kortere betaaltermijn, waarbij ze eerder aan touroperators betalen en daarmee iets meer zekerheid geven.’
SGR gaat zich nu richten op het aanbieden van andere diensten binnen het ReisBetaalPlatform (RBP). Een hiervan is dat reisbedrijven bij RBP een deposit kunnen plaatsen als alternatief voor de huidige SGR-bankgarantie.
Keten
SGR begon in 2018 voor de tweede keer met het ontwikkelen van een digitaal derdengeldenplatform, die bekend werd onder de naam ReisBetaalPlatform, een zelfstandige stichting. Dat gebeurde mede op verzoek van enkele marktpartijen, waaronder de ANVR, om de systeemrisico’s in de keten te verlagen. Op die manier zouden de financiële belangen van zowel touroperator als reisagent veiliggesteld moeten worden in geval van een faillissement van één van hen.
Hierbij ging het om de betaalketen tussen klant, reisagent, touroperator, leveranciers en SGR.
Reuver en SGR-bestuurslid De Leeuw sommen enkele uitgangspunten van het digitale transactieplatform op, waarbij het RBP soelaas kan (of kon, red.) bieden: de huidige markt kenmerkt zich door een gebrek aan onderling vertrouwen, veel reisagenten en touroperators kampen met een onzekere financiële positie, er zijn hoge kosten voor bankgaranties en betalingsverkeer en er wordt veelal gewerkt met verouderde processen (veel handwerk, weinig transparantie).
Direct billing
Daarnaast heeft het vaak als alternatief genoemde direct billing (waarbij de klant direct aan de touroperator betaalt en de agent zijn commissie van de touroperator ontvangt, red.) als nadeel dat de agent geen mogelijkheid meer heeft om samengestelde reizen op één betaaladres te verkopen en dat waarschijnlijk de bankgarantie voor de touroperator omhoog moet.
Reuver: ‘Het enige voordeel voor de agent bij direct billing is dat daarmee zijn bankgarantie bij SGR omlaag kan. Verder moet de agent accepteren dat hij vooral pakketten gaat schuiven.’
Pilot
In 2019 werd een pilot met het derdengeldsysteem gehouden met Yourtravel (onderdeel van Travel Club, red.) aan retailzijde en drie touroperators. Deze proef werkte goed, zegt Reuver.
Een voortzetting van de pilot in 2020 werd verstoord door de coronacrisis. Er waren simpelweg geen boekingen om het online betaalsysteem te testen.
Het gevolg van de coronacrisis was dat een grote partij die had toegezegd mee te doen, D-rt Groep, afhaakte. De zogeheten letter of intent, die de vorige D-rt-directie aan SGR had afgegeven, werd door de nieuwe directeur van D-rt Groep verscheurd.
Bij het latere faillissement van D-rt Groep in april 2021 viel definitief een grote potentiële deelnemer van het digitale transactieplatform van RBP weg.
Kleinere rol
Reuver: ‘Door de marktomstandigheden zie je dat de retailer momenteel een veel kleinere rol heeft dan twee jaar geleden in het distributielandschap. Door het faillissement van D-rt is de omzet via de retail fors teruggelopen. Ik zie niet zo snel nieuwe partijen opstaan die in die behoefte voorzien en die gebruik willen maken van RBP.’
‘Om nou een platform te maken dat best wel complex is en dat alleen maar transacties afwikkelt tussen retailers en touroperators, dan wordt de basis wel erg smal. Zeker als de overblijvende partijen zeggen dat ze het niet zo zien zitten.’
Werkgroep
De ANVR-werkgroep die de financiële structuur van de reisbranche onderzoekt, noemde in zijn tussenrapportage de derdengeldregeling in oktober nog als één van de drie aanbevelingen voor de toekomst, naast een verbeterde versie van de huidige manier van werken en direct billing.
Reuver betreurt de gang van zaken: ‘Het digitale derdengeldplatform was wat mij betreft de beste oplossing. Het was in ieder geval een eerlijk systeem.’
De stichting ReisBetaalPlatform (RBP) gaat zich nu richten op andere diensten. Een hiervan is dat reisbedrijven bij RBP een deposit kunnen plaatsen als alternatief voor hun huidige SGR-bankgarantie. Dit systeem is tijdens de coronacrisis al ontwikkeld. In plaats van een bankgarantie voor hun deelnemerschap aan SGR kunnen reisbedrijven een bedrag in deposit storten bij RBP, dat het geld op een aparte derdengeldenrekening parkeert.
Garantie
Deze dienst is mede op verzoek van de markt gerealiseerd, zegt Reuver. Het voordeel is dat bedrijven niet bij hun bank voor een garantiestelling hoeven aan te kloppen, met alle kosten van dien. Bovendien wordt een bankgarantie door de bank als krediet gezien, wat de financiële speelruimte (het verkrijgen van overige kredieten, red.) van bedrijven verkleint.
Het ReisBetaalPlatform heeft ook een systeem waarmee touroperators reisgelden aan de consument kunnen terugbetalen, zonder dat zij daarvoor over de NAW-gegevens van klanten hoeven te beschikken, een heikel punt bij de retail.
SGR werkt inmiddels met het RBP ook aan het ontwikkelen van een zogeheten floating deposit systeem, naar Brits voorbeeld. Hierbij kunnen bedrijven maandelijks, al naar gelang hun omzet, (flexibel) een deposit storten. In maanden met veel omzet storten zij een hoger bedrag, voor maanden met minder omzet deponeren zij een lager bedrag in deposit. Hiermee behouden reisbedrijven financiële speelruimte in maanden dat zij minder omzet draaien.
Reuver hoopt het floating deposit-systeem volgend jaar te lanceren. ‘Ook dit systeem verkleint de risico’s in de keten.’
ANVR
ANVR-voorman Frank Oostdam laat weten dat het RBP wat hem betreft zeker niet van tafel is. ‘Maar het vraagt wel een breed draagvlak en volume van touroperators en reisagenten. Daar krijgen we op dit moment onvoldoende de handen voor op elkaar. Met het oog op de hoge kosten, hebben wij er begrip voor dat SGR op dit moment even een pas op de plaats maakt.’
Foto: Nick de Leeuw en Erik Jan Reuver.
