Na het topjaar 2022 is Steven van der Heijden, CEO van Corendon, een stuk minder optimistisch gestemd over boekjaar 2023 voor de toerisme- en gastvrijheidssector.
Vanwege de hoge inflatie en de angst voor een hoge energierekening zullen consumenten volgend jaar meer dan ooit de hand op de knip houden en onder andere bezuinigen op vakanties. Tegelijk zullen vakanties door de sterk gestegen kosten duurder worden.
Dat stelde Van der Heijden maandag bij de opening van het academisch jaar op de Breda University of Applied Sciences. Als oud-student (alumnus, red.) was hij gevraagd zijn visie te geven op de uitdagingen waar de reiswereld zich voor gesteld ziet.
Van der Heijden bevond zich in goed gezelschap. De andere gastspreker was minister Robbert Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, D66) die het academisch jaar officieel opende.
‘We leven in een verwarrende wereld’, begon Van der Heijden zijn presentatie.
‘Op Europese bodem woedt al meer dan zes maanden een oorlog, de prijzen van gas- en elektriciteit zijn in minder dan een jaar tijd bijna vertienvoudigd en de productie en vervoer van essentiële producten zoals computerchips is ernstig verstoord. Consumenten lijden onder een inflatie die we in ruim een halve eeuw niet hebben meegemaakt en we zouden wel eens op de rand van een nieuwe Covid-19-uitbraak kunnen staan. Alle economische theorieën en modellen kunnen worden gedumpt, want nog nooit in de geschiedenis hebben we tegelijkertijd te maken gehad met hoge inflatie, lage rentes en een volledig overspannen arbeidsmarkt. Rekening houdend met de inflatie zitten we nu al midden in een felle economische recessie.’
Ravijn
Volgens Van der Heijden zijn de reiswereld en gastvrijheidssector amper hersteld van de Covid-19-crisis, die diepe financiële wonden heeft achtergelaten.
‘Al bijna twee jaar hangen veel bedrijven in onze branche met hun vingernagels aan de rand van het ravijn. Nu er eindelijk weer zonder beperkingen gereisd kan worden, vertonen veel bedrijven een langzaam herstel. Mijn eigen bedrijf, Corendon, beleeft momenteel een uitstekend jaar qua omzet en winst, maar dat compenseert slechts deels de verliezen die we in het Covid-jaar 2020 hebben geleden.’
De huidige economische situatie vertaalt zich volgend jaar in hogere prijzen voor vakanties, stelde de topman van Corendon.
‘Er verschijnen alweer donkere wolken aan de hemel. De prijzen van vliegtuigbrandstof zijn in korte tijd meer dan verdubbeld. In combinatie met andere prijsstijgingen en een sterke stijging van belastingen en toeslagen heeft dit geleid tot 30-40 procent hogere ticketprijzen. Ook hotels moeten hun tarieven fors verhogen als gevolg van de torenhoge prijzen voor energie en, in toenemende mate, de stijgende prijzen van voedsel. Daarnaast worden we geconfronteerd met de gevolgen van de krappe arbeidsmarkt; het is niet alleen erg moeilijk om nieuwe medewerkers te vinden, vanwege de schaarste op de arbeidsmarkt zijn ze ook aanzienlijk duurder.’
Klimaat
Dit zijn nog slechts de uitdagingen op korte termijn, aldus Van der Heijden. ‘De echt grote uitdaging van onze tijd is natuurlijk om een klimaatcatastrofe af te wenden. Ook dit zal een grote impact hebben op onze reis- en gastvrijheidssector, die veel energie vergt.’
De grote uitdaging is dan ook een krachtige aanpak van de energietransitie.
Van der Heijden vroeg zich hardop af waarom er op een dag bijna 50 vluchten van Schiphol naar Londen gaan, terwijl die bestemming gemakkelijk met de trein te bereiken is.
Ook vroeg hij zich af waarom er nauwelijks een prikkel voor luchtvaartmaatschappijen is om met de modernste generatie vliegtuigen naar- en van Nederland te vliegen. In veel andere landen gebeurt dat wel. Als airlines hiertoe niet worden gestimuleerd, zit Nederland straks opgescheept met verouderde toestellen die meer lawaai en uitstoot veroorzaken.
Volgens Van der Heijden zijn er harde noten te kraken in een turbulente omgeving.
‘Bij een instituut als Buas worden studenten opgeleid om te helpen bij het oplossen van dit soort problemen en het vinden van de moeilijke balans tussen economische welvaart en klimaat. Verandering moet niet alleen van bovenaf komen, maar ook vanuit de basis. Juist in een tijd waarin de arbeidsmarkt krap is en toptalent nog schaarser is, moeten organisaties dat schaarse toptalent vasthouden door hen kansen te geven om nieuwe benaderingen te kiezen. En om fundamentele veranderingen door te voeren.’
Buitenlandse studenten
Ook minister Robbert Dijkgraaf stelde dat het binnenhalen van hooggekwalificeerde medewerkers van groot belang is. Zo begint de Breda University of Applied Sciences (BUas) het nieuwe studiejaar met 580 buitenlandse studenten uit 55 landen.
‘Bij de huidige tekorten op de arbeidsmarkt doe je het goed wanneer je de beste studenten van de wereld naar Nederland kunt krijgen’, aldus Dijkgraaf.
Daar was Jorrit Snijder, voorzitter van het College van Bestuur van Breda University of Applied Sciences, het roerend mee eens. ‘Als BUas willen we bijdragen door gekwalificeerde professionals af te leveren.’
Foto: Steven van der Heijden (Corendon) met minister Robbert Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (rechts).
