In zeker een dozijn toeristische hotspots in Zuid-Europa zijn afgelopen weekend activisten de straat op gegaan om te protesteren. Het protest was vooral gericht tegen een relatief nieuw fenomeen, wat actievoerders omschrijven als ‘toeristificatie’: het geleidelijk herinrichten van steden ten gunste van bezoekers in plaats van bewoners.
In steden als Barcelona, Palma de Mallorca, Genua, Lissabon, Venetië en San Sebastián klonk zondag een gezamenlijk geluid van onvrede. Het protest richtte zich enerzijds op de eerder genoemde negatieve gevolgen van overtoerisme, zoals stijgende huizenprijzen, milieuvervuiling en volgens de actievoerders onzekere, slecht betaalde banen voor de lokale bevolking.
Voor veel actievoerders was Airbnb de gebeten hond. Veel lokale huiseigenaren verhuren hun woningen liever voor hoge prijzen via dit verhuurplatform aan toeristen, waardoor de huizen worden onttrokken aan de normale woningvoorraad en huurhuizen onbetaalbaar worden voor de lokale bevolking.
Wat opvalt, is dat de protesten zich niet alleen tegen het aantal toeristen richten. Een veelgehoorde nieuwe term is ‘toeristificatie’. Hiermee wordt bedoeld dat steden worden aangepast en vercommercialiseerd ten koste van het dagelijks leven. Zoals een actievoerder in Lissabon het stelt: ‘De stad bestaat niet langer voor en door haar inwoners, maar voor de bezoeker. Lokale cultuur en gemeenschapsleven worden verdrongen.’
Mallorca
Op Mallorca gingen 8.000 mensen te straat op om te protesteren tegen de negatieve gevolgen van het massatoerisme. Mallorca verwacht dit jaar opnieuw een toeristenrecord te breken.
Volgens de actievoerders, die op ludieke wijze met waterpistolen op toeristen schoten, mag de toestroom van bezoekers niet verder toenemen. Daarnaast pleiten de demonstranten voor een moratorium op cruiseschepen en een verbod op de verhuur van particuliere woningen aan toeristen.
Volgens de actievoerders is er een jaar na het grote protest van juli 2024, toen 20.000 mensen op het eiland de straat op gingen, nauwelijks iets veranderd.
Dit jaar worden voor het eerst meer dan 20 miljoen bezoekers op de Balearen verwacht, waarvan ruim 15 miljoen naar Mallorca afreizen. Vorig jaar alleen al kwamen er vijf miljoen toeristen uit Duitsland. De economie van het eiland is voor meer dan 40 procent afhankelijk van toerisme. Mede doordat de sector veel werkgelegenheid biedt, is het inwonertal van Mallorca de afgelopen jaren sterk toegenomen.
In 2024 gaven toeristen, zowel uit binnen- als buitenland, in totaal 22,4 miljard euro uit op de Balearen, een stijging van 12 procent ten opzichte van 2023. Op Mallorca is het toerisme inmiddels goed voor meer dan 40 procent van het totale inkomen. Hoewel de toeristische sector deze groei met enthousiasme ontvangt, neemt onder de lokale bevolking de onvrede toe.
Overigens gingen in Barcelona, een stad met 1,6 miljoen inwoners die vorig jaar 26 miljoen toeristen trok, slechts 600 actievoerders de straat op.
Reactie WTTC
Ook de World Travel & Tourism Council (WTTC) wijst op het economisch belang van toerisme. ‘Reizen en toerisme levert aanzienlijke economische voordelen op, niet alleen voor grote reisorganisaties, maar ook voor lokale bedrijven en kleine bedrijven die aan hen leveren’, zegt de toerisme-organisatie maandagavond in een verklaring als reactie op de protesten.
‘De sector creëert werkgelegenheid en inkomsten dankzij internationale en binnenlandse bezoekers. De sector mag niet de schuld krijgen van bredere problemen zoals woningtekorten, die vaak complexe, diepgewortelde oorzaken hebben die buiten de invloedssfeer van de sector liggen. Reizen en toerisme genereert aanzienlijke belastinginkomsten. Overheden moeten met gemeenschappen samenwerken om ervoor te zorgen dat deze middelen worden herinvesteerd om te voorzien in lokale behoeften, zoals verbeterde infrastructuur. WTTC ondersteunt verantwoord reizen en toerisme dat mensen ten goede komt en werkt samen met overheden om dit te bereiken.’ (Foto Shutterstock)
Geef een reactie