In de nieuwste aflevering van TravMagazine – De Podcast bespreken T.J. van Apeldoorn, Tijn Kramer en Arjen Lutgendorff de politieke discussie rond de toekomst van de Nederlandse luchthavens en de economische impact daarvan. “Ik zou een taskforce samenstellen: wie voelt zich geroepen om dit uit te zoeken?”
In de podcast wordt er verder ingegaan op de manier waarop media vaak onzorgvuldig berichten over reisnieuws, de stakingen bij grondafhandelaren in Spanje, de rol en onafhankelijkheid van de Consumentenbond, de werking van Booking.com en de introductie van een chatbot bij TUI. Tot slot blikken de redacteuren vooruit op TravDay en het Vakantie Festival, en delen ze interessant internationaal reisnieuws zoals de ontwikkelingen in Armenië en Azerbeidzjan.
‘Reken het eens uit!’
…. was de uitspraak van TJ in de discussie over de economische waarde van Schiphol voor de Nederlandse samenleving. Nou TJ, dat is gedaan. Niet 1x maar wel 5x.
In een ESB-artikel uit 2001 concluderen economen al dat de hub-functie van Schiphol wordt overschat. Deze conclusie wordt in diverse vervolgonderzoeken (uit 2015, 2019 en 2021) door het SEO Economisch Onderzoek instituut onderschreven. De reden is vrij eenvoudig: KLM vliegtuigen zijn gemiddeld voor 70% gevuld met transferpassagiers en de economische bijdrage van deze passagiers is zeer gering. Het argument waar KLM altijd mee komt (‘transferpassagiers zijn nodig om ons netwerk in stand te houden) is dus meerdere keren onderzocht en aantoonbaar onjuist. Door het verlies van transferpassagiers daalt het aanbod van internationale vluchten met slechts 5%.
Een ander recenter onderzoek is minstens zo interessant, hoewel het niet over de economische waarde van Schiphol gaat maar over de gevolgen van een krimp van KLM voor de Nederlandse privéreiziger (mei 2025 CE Delft: Krimp KLM, gevolgen voor de Nederlandse privéreiziger). Hun conclusie: krimp van de KLM heeft beperkt effect op de Nederlandse privéreiziger. Sterker nog, als KLM ervoor zou kiezen 24 van de minst gebruikte bestemmingen te schrappen, dan zou de ticketprijs op sommige routes met gemiddeld € 9 dalen! De Nederlandse economie gaat echt niet ‘down the drain’ als bestemmingen als Edmonton, Guayaquil of Luxemburg geschrapt worden (allemaal bestemmingen met > 80% transferpassagiers en < 5% zakelijke reizigers.
Conclusie na bijna 25 jaar onderzoek: de economische waarde van Schiphol als hub-functie wordt overschat en krimp van de luchtvaart heeft een beperkt effect op de Nederlandse privéreiziger.
Dus als KLM wat selectiever zou zijn in de bestemmingen die ze vanaf Amsterdam aanvliegt, dan slaat ze meerdere vliegen in 1 klap: minder geluidsoverlast, het halen van de zelf opgelegde klimaatdoelstellingen, minder personeelstekorten en minder negatief in het nieuws.