‘Oeganda? Is dat wel veilig? Wat is daar eigenlijk te zien en te doen?’. De vragen als reactie op de studiereis laten zien hoe onbekend deze Afrikaanse bestemming nog is. Yaxa Reizen nam het Oost-Afrikaanse land op in zijn aanbod en nodigde acht reisadviseurs en TravMagazine uit voor een eerste verkenningstocht.
Vanaf Schiphol vertrekken we met KLM naar de Oegandese hoofdstad Entebbe, een reis van ongeveer negen uur. Oeganda is voor Yaxa Reizen een nieuwkomer in het aanbod. Tomas Tiekstra, organisator van de reis en bij Yaxa verantwoordelijk voor de portefeuille Afrika: ‘Op dit moment bieden we heel zuidelijk en Oost-Afrika aan. Oeganda is een mooie toevoeging in Centraal-/Oost-Afrika, omdat we merken dat Nederlandse toeristen net dat beetje extra willen. Net wat meer buiten de gebaande paden.’ Yaxa ziet de bestemming het best passen bij echte natuur- en Afrika-liefhebbers, met net dat tikje extra avontuur. ‘De manier van reizen door Oeganda, met soms ook langere afstanden, vergt wel wat reiservaring en commitment, maar alle bestemmingen maken het méér dan waard. Van wildparken, wildlife tot actieve excursies, alles is er te vinden.’
Te voet
Na een probleemloze reis worden we wakker onder een heerlijk zonnetje en tussen de spelende aapjes. Na een ontbijt en kennismaking met onze chauffeurs voor de week, zetten we meteen koers richting iets heel bijzonders: een wandelsafari tussen de zeldzame witte neushoorns. Terwijl onze gids ons sporen aanwijst en luisterend weetjes deelt, sluipen we die middag door hoog gras en takken. ‘We must think like a rhino,’ krijgen we mee. En ja, nog geen half uur later staan we oog in oog met een moeder en haar kalf – en even later nog minstens vijf andere neushoorns. De dieren zijn vrij vredig, al laat er eentje met wat gesnuif weten dat we iets te dichtbij komen. Het is ontzettend bijzonder hoe dichtbij we kunnen komen, en juist de stilte en het gebrek aan voertuigen maken de ontmoetingen extra intens en indrukwekkend. Ondanks eventuele aanwezigheid van grote roofdieren, is het in diverse parken – onder begeleiding van een gewapende ranger – mogelijk te voet of per mountainbike op verkenning te gaan. We herhalen deze bijzondere ervaring nog eens op de laatste dag in het kleinste park van Oeganda, het Lake Mburo National Park, waar we uiteindelijk midden tussen de families zebra’s en giraffen staan.
De Nijl in vroege ochtend.
Warm-blooded
Uiteraard wil de echte safari-fanaat altijd de big five afstrepen (wat ook lukte), en een klassieke gamedrive met open dak mag in een land als dit niet ontbreken. Oeganda telt zo’n tien nationale wildparken, waarvan vier echte savanne-parken. Murchison Falls National Park is met 3.900 vierkante kilometer hierbij de grootste. Het is dan ook niet voor niets dat we hier twee dagen verblijven, met als een van de hoogtepunten een bezoek aan de spectaculaire watervallen in de Victoria Nile. Als we die ochtend in de vroegste uurtjes onder een roze lucht de savanne-landen over stuiven, duurt het niet lang tot we modderige waterbuffels, groepen van honderden bokken en rustig grazende giraffen tegenkomen. Toch blijkt het echte spotten nog best een uitdaging. Bij de eerste paar stops, na enthousiaste kreten, blijken de vermeende leeuwen slechts verdachte termietenhopen te zijn. ‘Lions are not rocky, they are warm-blooded,’ tipt onze ranger vriendelijk. Voor de ingepakte lunch lassen we een korte pauze in, naast een koppeltje sierlijke kraanvogels, midden op de savanne.
Authentiek en veelzijdig
Irene Beddows (Travels by Ireen/Mijn Reiskennis), ervaren Afrika-ganger en gepassioneerd safari-liefhebber, kan alleen maar enthousiast terugblikken. ‘Oeganda heeft mij totaal betoverd. Vergeleken met Zuid-Afrika en zeker met Namibië, vind ik het land ongelofelijk groen. Het is heel puur, authentiek en zonder massatoerisme. Je staat tijdens de safari’s zo goed als alleen bij een leeuw of luipaard. Ook de superlieve bevolking heeft me verrast, met overal en altijd zwaaiende, spelende kindjes die vrolijk ‘bye, bye’ roepen, je voelt je heel welkom. Ik zou het als bestemming aanraden, omdat het zo authentiek en veelzijdig is. De gorilla- en chimpansee-trekkings zijn heel speciaal, en er is zo’n gevarieerde wildlife: olifanten, buffels, witte neushoorns, luipaarden, boomklimmende leeuwen, nijpaarden en heel veel tropische vogels.’
IJsvogel
Oeganda heeft meer dan honderd meren en wordt doorkruist door verschillende belangrijke rivieren, waarvan de bekendste de Witte Nijl, die ontspringt in het Victoriameer en verder stroomt richting Sudan en Egypte. Een bootsafari, die wij maken over zowel de Nijl als door het Kazinga Kanaal, is perfect om zowel water- als landdieren en veel bijzondere vogels van dichtbij te bekijken. Met de motor uit dobber je heel zachtjes langs de oever, terwijl de gids iedere imposante arend, verscholen hagedis en felgekleurde ijsvogel aanwijst. Er wordt dan ook driftig geklikt met de camera’s. ‘Everyone ready?’ Langs honderden bubbelende nijlpaarden, die vanwege hun gevoelige huid de hele dag in het water doorbrengen, een verstoten buffel die eenzaam de oever opzoekt om op krachten te komen, en een jonge puberolifant die uitdagend met zijn slurf naar ons slingert. Terwijl de zon langzaam ondergaat genieten we van een drankje – de perfecte afsluiting. Het gevoel midden in de natuur te staan, houdt niet op bij de accommodaties. Zo verblijven we twee nachten in de Murchison River Lodge, waar je een speciaal fluitje naar je lodge meekrijgt. Het resort ligt zo dicht aan de oever, dat bij zonsondergang de nijlpaarden aan land komen en regelmatig over de paden struinen. Wil je ’s avonds naar het restaurant, dan alleen met begeleiding. Ook in de Queen Elizabeth Bush Lodge in het gelijknamige wildpark dat we aandoen lopen de zwijnen, bokken én olifanten rond de lodges en haalt een ranger je op. ’s Nachts in je bed liggen en het gesnuif of gestamp naast je horen, is een hele beleving.
Bwindi
De zesde nacht brengen we echter op heel ander terrein door. Voorafgaand maken we een lange autorit waarbij we het landschap totaal zien veranderen. De savanne en velden liggen achter ons en langzaam beklimmen we de donkergroene bebossing en mist in de bergen van het Bwindi Impenetrable Forest, waar rond de helft van de wereldwijde populatie berggorilla’s leeft. Oeganda is een van de weinige landen waar je deze indrukwekkende dieren nog kunt zien en het beschermen van de populatie is dan ook van groot belang voor het land. Met helder en zonnig weer, flinke spanning, bamboe-wandelstokken en (achteraf zeer welkome) lokale porters trekken we uiteindelijk het woud in. Een wandeling die al heel snel van het pad dwaalt en leidt tot een klein uur pittig klimmen langs steile hellingen. Elke groep richt zich op een gorillafamilie waarvan bekend is dat die zich in een bepaald gebied begeeft, en een zoektocht kan zo meerdere uren duren. Wij hebben echter geluk en staan plots oog in oog met een vredige, tienkoppige groep, waar we een vol uur van mogen genieten. De dieren zijn totaal niet bang of vijandig en we zitten heel stilletjes op zo’n vier meter afstand.
Vijftig tinten groen
Het hoeft niet uitgelegd te worden dat voor velen de trekking een absoluut hoogtepunt is, en zo ook voor Monique Talsma (TUI at Home). ‘De trekking was superheftig en zwaar, maar een van de mooiste ervaringen die ik ooit heb mogen meemaken. Hoogtepunt van Oeganda is voor mij alle wilde dieren, vaak op maar enkele meters afstand, met als kers op de taart: de berggorilla’s.’ Voor Monique was dit haar tweede reis naar Afrika, waarvan de eerste slechts een maand eerder naar Kenia was. ‘Oeganda heeft me zeer positief verrast, vooral de vijftig tinten groen en hoe schoon het overal was. De bedrijvigheid langs de wegen zorgde voor veel variatie. We hadden een ongelofelijk tof programma waarbij we heel veel van het land hebben gezien en het heeft me betoverd. Qua klanten zie ik liefhebbers van een unieke natuurbeleving voor me, die wat uitdagingen niet schuwen en de schoonheid van het reizen naar andere culturen waarderen. Mensen die op zoek zijn naar die once-in-a-lifetime-experience.’
Authentiek
Tussen de verschillende bestemmingen door passeren we bijna aaneengesloten chaotische buitenwijken, dorpjes met soms drukbezochte lokale marktjes en een eindeloze stroom aan zwaaiende kinderen (Oeganda heeft ’s werelds op één na jongste bevolking). Als toeristen worden we eigenlijk altijd vriendelijk benaderd en vormt taal geen barrière. De meeste Oegandezen, waarvan er maar liefst 48 miljoen zijn, spreken een van de vele lokale talen, Engels en ten slotte het algemener gebruikte Luganda. Tomas: ‘Wat me echt heeft verrast is de gastvrijheid en de nieuwsgierigheid van de mensen. Iedereen stond ontzettend open voor toeristen. Ik voelde me heel erg welkom’. Voor Tomas zelf was dit uiteraard geen eerste kennismaking met Afrika, maar wel met Oeganda. ‘Groen, groener, groenst. Dit is de eerste Afrikaanse bestemming die me zo’n groen landschap laat zien. De veelzijdigheid in de natuur en de activiteiten springen er echt uit. Zo rijd je over de savannes, zit je op een boot of kijk je naar de bijzondere gorilla’s.’ Hij zou dan ook aan reisagenten willen meegeven ‘eens iets verder te kijken dan de ‘standaard’ Afrika-bestemming’. ‘Oeganda is een echte parel en doet niet onder aan de populaire bestemmingen. Er zullen mensen zijn die deze bestemming, om wat voor reden dan ook, niet snel aanbieden, maar ook tegen hen kan ik zeggen dat Oeganda gastvrij en open is. Toerisme groeit in Oeganda en de faciliteiten en infrastructuur worden beetje bij beetje beter, zonder dat het land zijn Afrika-charme verliest.’
Tijdens een drankje op de laatste avond wordt duidelijk dat het vooral de diversiteit en ongereptheid is die het land voor de hele groep zo bijzonder maakt, en wie na een rondreis niet met meer dan duizend foto’s het vliegtuig instapt, die heeft iets gemist. De door Winston Churchill geïntroduceerde liefkozende bijnaam voor Oeganda, Pearl of Africa, is dan ook helemaal passend.
